Informatie
De gelijkzwevende temperatuur
De stemming of temperatuur (in het Engels temperament) van een toonladder is de manier waarop de frequenties van de muzieknoten gekozen worden. In de westerse muziek is de gelijkzwevende stemming de meest populaire. Andere stemmingen zijn bijvoorbeeld: de reine stemming, de stemming van Pythagoras, de middentoonstemming, de welgetempereerde stemming en de 31-toonstemming.
Het octaaf wordt in 12 ‘evenredig oplopende’ afstanden verdeeld, dat wil zeggen de verhouding van de frequenties van twee opeenvolgende semitonen is steeds dezelfde (ongeveer 1,0594631). Hierdoor wijken alle intervallen (secunde, terts, kwart, kwint, sext, septiem), behalve het octaaf, af van de reine stemming. Ze veroorzaken zweving. Alle gelijknamige intervallen klinken evenredig vals (ze zweven), vandaar de naam evenredig zwevende stemming. Voordeel van deze stemming is, dat ze gelijk blijft als op een andere toonsoort (een aantal semitonen hoger of lager) wordt overgegaan, en er dus niet opnieuw gestemd hoeft te worden.
Hieronder wordt een overzicht gegeven van de intervallen en de verschillen van de gelijkzwevende en de reine stemming. De reine stemming is de manier om een toonladder te construeren waarbij de verhoudingen uit eenvoudige gehele getallen bestaan. Dit levert muziek op die als zuiver wordt ervaren.
Het octaaf wordt in 12 ‘evenredig oplopende’ afstanden verdeeld, dat wil zeggen de verhouding van de frequenties van twee opeenvolgende semitonen is steeds dezelfde (ongeveer 1,0594631). Hierdoor wijken alle intervallen (secunde, terts, kwart, kwint, sext, septiem), behalve het octaaf, af van de reine stemming. Ze veroorzaken zweving. Alle gelijknamige intervallen klinken evenredig vals (ze zweven), vandaar de naam evenredig zwevende stemming. Voordeel van deze stemming is, dat ze gelijk blijft als op een andere toonsoort (een aantal semitonen hoger of lager) wordt overgegaan, en er dus niet opnieuw gestemd hoeft te worden.
Hieronder wordt een overzicht gegeven van de intervallen en de verschillen van de gelijkzwevende en de reine stemming. De reine stemming is de manier om een toonladder te construeren waarbij de verhoudingen uit eenvoudige gehele getallen bestaan. Dit levert muziek op die als zuiver wordt ervaren.
| Interval | Glkzw | Rein | ∆ | |
| Prime | 1.000 | 1.000 | 1/1 | 0.0% |
| Kleine secunde | 1.059 | 1.067 | 16/15 | -0.7% |
| Grote secunde | 1.122 | 1.125 | 9/8 | -0.2% |
| Kleine terts | 1.189 | 1.200 | 6/5 | -0.9% |
| Grote terts | 1.260 | 1.250 | 5/4 | +0.8% |
| Kwart | 1.335 | 1.333 | 4/3 | +0.1% |
| Overmatige kwart | 1.414 | 1.400 | 7/5 | +1.0% |
| Kwint | 1.498 | 1.500 | 3/2 | -0.1% |
| Kleine sext | 1.587 | 1.600 | 8/5 | -0.8% |
| Grote sext | 1.682 | 1.667 | 5/3 | +0.9% |
| Kleine septiem | 1.782 | 1.778 | 16/9 | +0.2% |
| Grote septiem | 1.888 | 1.875 | 15/8 | +0.7% |
| Octaaf | 2.000 | 2.000 | 2/1 | 0.0% |
Frequentietabel van de noten
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 1 | C | 0 | 16.3516 |
| 2 | C# | 0 | 17.3239 |
| 3 | D | 0 | 18.3540 |
| 4 | D# | 0 | 19.4454 |
| 5 | E | 0 | 20.6017 |
| 6 | F | 0 | 21.8268 |
| 7 | F# | 0 | 23.1247 |
| 8 | G | 0 | 24.4997 |
| 9 | G# | 0 | 25.9565 |
| 10 | A | 0 | 27.5000 |
| 11 | A# | 0 | 29.1352 |
| 12 | B | 0 | 30.8677 |
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 13 | C | 1 | 32.7032 |
| 14 | C# | 1 | 34.6478 |
| 15 | D | 1 | 36.7081 |
| 16 | D# | 1 | 38.8909 |
| 17 | E | 1 | 41.2034 |
| 18 | F | 1 | 43.6535 |
| 19 | F# | 1 | 46.2493 |
| 20 | G | 1 | 48.9994 |
| 21 | G# | 1 | 51.9131 |
| 22 | A | 1 | 55.0000 |
| 23 | A# | 1 | 58.2705 |
| 24 | B | 1 | 61.7354 |
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 25 | C | 2 | 65.4064 |
| 26 | C# | 2 | 69.2957 |
| 27 | D | 2 | 73.4162 |
| 28 | D# | 2 | 77.7817 |
| 29 | E | 2 | 82.4069 |
| 30 | F | 2 | 87.3071 |
| 31 | F# | 2 | 92.4986 |
| 32 | G | 2 | 97.9989 |
| 33 | G# | 2 | 103.8262 |
| 34 | A | 2 | 110.0000 |
| 35 | A# | 2 | 116.5409 |
| 36 | B | 2 | 123.4708 |
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 37 | C | 3 | 130.8128 |
| 38 | C# | 3 | 138.5913 |
| 39 | D | 3 | 146.8324 |
| 40 | D# | 3 | 155.5635 |
| 41 | E | 3 | 164.8138 |
| 42 | F | 3 | 174.6141 |
| 43 | F# | 3 | 184.9972 |
| 44 | G | 3 | 195.9977 |
| 45 | G# | 3 | 207.6523 |
| 46 | A | 3 | 220.0000 |
| 47 | A# | 3 | 233.0819 |
| 48 | B | 3 | 246.9417 |
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 49 | C | 4 | 261.6256 |
| 50 | C# | 4 | 277.1826 |
| 51 | D | 4 | 293.6648 |
| 52 | D# | 4 | 311.1270 |
| 53 | E | 4 | 329.6276 |
| 54 | F | 4 | 349.2282 |
| 55 | F# | 4 | 369.9944 |
| 56 | G | 4 | 391.9954 |
| 57 | G# | 4 | 415.3047 |
| 58 | A | 4 | 440.0000 |
| 59 | A# | 4 | 466.1638 |
| 60 | B | 4 | 493.8833 |
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 61 | C | 5 | 523.2511 |
| 62 | C# | 5 | 554.3653 |
| 63 | D | 5 | 587.3295 |
| 64 | D# | 5 | 622.2540 |
| 65 | E | 5 | 659.2551 |
| 66 | F | 5 | 698.4565 |
| 67 | F# | 5 | 739.9888 |
| 68 | G | 5 | 783.9909 |
| 69 | G# | 5 | 830.6094 |
| 70 | A | 5 | 880.0000 |
| 71 | A# | 5 | 932.3275 |
| 72 | B | 5 | 987.7666 |
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 73 | C | 6 | 1,046.5023 |
| 74 | C# | 6 | 1,108.7305 |
| 75 | D | 6 | 1,174.6591 |
| 76 | D# | 6 | 1,244.5079 |
| 77 | E | 6 | 1,318.5102 |
| 78 | F | 6 | 1,396.9129 |
| 79 | F# | 6 | 1,479.9777 |
| 80 | G | 6 | 1,567.9817 |
| 81 | G# | 6 | 1,661.2188 |
| 82 | A | 6 | 1,760.0000 |
| 83 | A# | 6 | 1,864.6550 |
| 84 | B | 6 | 1,975.5332 |
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 85 | C | 7 | 2,093.0045 |
| 86 | C# | 7 | 2,217.4610 |
| 87 | D | 7 | 2,349.3181 |
| 88 | D# | 7 | 2,489.0159 |
| 89 | E | 7 | 2,637.0205 |
| 90 | F | 7 | 2,793.8259 |
| 91 | F# | 7 | 2,959.9554 |
| 92 | G | 7 | 3,135.9635 |
| 93 | G# | 7 | 3,322.4376 |
| 94 | A | 7 | 3,520.0000 |
| 95 | A# | 7 | 3,729.3101 |
| 96 | B | 7 | 3,951.0664 |
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 97 | C | 8 | 4,186.0090 |
| 98 | C# | 8 | 4,434.9221 |
| 99 | D | 8 | 4,698.6363 |
| 100 | D# | 8 | 4,978.0317 |
| 101 | E | 8 | 5,274.0409 |
| 102 | F | 8 | 5,587.6517 |
| 103 | F# | 8 | 5,919.9108 |
| 104 | G | 8 | 6,271.9270 |
| 105 | G# | 8 | 6,644.8752 |
| 106 | A | 8 | 7,040.0000 |
| 107 | A# | 8 | 7,458.6202 |
| 108 | B | 8 | 7,902.1328 |
| # | Toon | Octaaf | Frequentie (Hz) |
| 109 | C | 9 | 8,372.0181 |
| 110 | C# | 9 | 8,869.8442 |
| 111 | D | 9 | 9,397.2726 |
| 112 | D# | 9 | 9,956.0635 |
| 113 | E | 9 | 10,548.0818 |
| 114 | F | 9 | 11,175.3034 |
| 115 | F# | 9 | 11,839.8215 |
| 116 | G | 9 | 12,543.8540 |
| 117 | G# | 9 | 13,289.7503 |
| 118 | A | 9 | 14,080.0000 |
| 119 | A# | 9 | 14,917.2404 |
| 120 | B | 9 | 15,804.2656 |
